Διατροφή και Δυσκοιλιότητα

Η δυσκοιλιότητα επηρεάζει σημαντικό αριθμό ανθρώπων του Δυτικού Κόσμου. Η συχνότητα της αναφέρεται 12,5-23% σε επιδημιολογικές μελέτες, ενώ η επίπτωση της με βάση στατιστικά στοιχεία από ιατρικές επισκέψεις είναι περίπου 1,2%.

Το φυσιολογικό βάρος των κοπράνων κυμαίνεται από 100-200g/24h και η φυσιολογική συχνότητα των εντερικών κενώσεων ποικίλλει από μια κένωση κάθε 3 ημέρες έως 3 κενώσεις ημερησίως.

Η δυσκοιλιότητα επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες όπως:

•          Φύλο (είναι πιο συχνή στις γυναίκες)
•          Ηλικία (είναι πιο συχνή σε ηλικιωμένους)
•          Εθνικότητα (διαφορετική διατροφή)
•          Τρόπος ζωής (η έλλειψη σωματικής άσκησης συμβάλλει στην εκδήλωση του προβλήματος)
•          Διατροφή (δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες και υγρά συμβάλλουν στην εμφάνιση δυσκοιλιότητας)

Τα κυριότερα αίτια δυσκοιλιότητας

Συστηματικά

• Ανεπαρκής πρόσληψη φυτικών ινών, αγνόηση ή καταστολή του αισθήματος προς αφόδευση, ανεπαρκής σωματική άσκηση, κύηση
•  Παρενέργειες φαρμάκων (π.χ. αντικαταθλιπτικά, οπιούχα, αντιχολινεργικά)
• Ενδοκρινικά ή μεταβολικά νοσήματα, όπως θυρεοειδισμός, υπερασβεστιαιμία, σακχαρώδης διαβήτης
• Νευρομυικά νοσήματα που επηρεάζουν τους γραμμωτούς μυς, όπως νόσος του Parkinson, πολλαπλή σκλήρυνση, βλάβες σπονδυλικής στήλης-νωτιαίου μυελού κ.α
• Ψυχολογικά, όπως κατάθλιψη, νευρογενής ανορεξία

Γαστρεντερικά

•      Οργανική απόφραξη
•      Νευρομυικά νοσήματα που επηρεάζουν τις λείες μυϊκές εντερικές ίνες και την αυτόνομη εντερική νεύρωση
•      Μεγάκολο-μεγαορθό
•      Οργανικές ή λειτουργικές παθήσεις του πρωκτού, όπως αιμοροϊδοπάθεια, ραγάδες, ορθοκήλη, πρόπτωση ορθού
•      Ευερέθιστο έντερο
•      Κατάχρηση καθαρτικών (καθαρτικό κόλον) 

Διατροφική Αντιμετώπιση

Η διατροφική αντιμετώπιση αποτελεί το πρώτο βήμα για τη θεραπεία και συχνά επαρκεί για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Όταν αυξάνεται η πρόσληψη φυτικών ινών με τη διατροφή είναι σημαντική η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας υγρών προκειμένου να εξασφαλίζεται η δραστικότητα των ινών. Δεν έχουν όλες οι φυτικές ίνες ισοδύναμη επίδραση στη διαφοροποίηση του μεγέθους και της σύστασης των κοπράνων. Η καθημερινή πρόσληψη των φυτικών ινών  πρέπει να είναι τουλάχιστον 25gr. Το πίτυρο του σιταριού (ποικίλλει από 1 κουταλιά του γλυκού έως 4 κουταλιές της σούπας την ημέρα) είναι ο πιο δραστικός τύπος για την αύξηση του βάρους των κοπράνων, ενώ ακολουθούν τα φρούτα, τα λαχανικά, η βρώμη, το καλαμπόκι και η σόγια. Οι φυτικές ίνες θα πρέπει να εισάγονται στην διατροφή σταδιακά και η πρόσληψη τους να προσαρμόζεται ανάλογα με τα συμπτώματα. Είναι πιθανόν να απαιτείται και η χορήγηση φαρμάκων (π.χ. φάρμακα που μαλακώνουν τα κόπρανα ηπακτικά και/ή διεγερτικά του εντέρου) παρ’ όλα αυτά η χορήγηση τους δεν θα πρέπει να παραβλέπει την ανάγκη για αύξηση της πρόσληψης φυτικών ινών από τους ασθενείς με δυσκοιλιότητα.

Τροφές με πολύ υψηλή περιεκτικότητα φυτικών ινών (από 4gr και άνω)

½ φλιτζάνι φακές, φασόλια

1 αχλάδι ½ αβοκάντο 3 δαμάσκηνα 3 ξερά δαμάσκηνα

1 ψητή πατάτα με φλούδα

1 φέτα ψωμί χωρίς αλεύρι

½ φλιτζάνι 100% βρώμη All bran Fiber ¼ φλιτζανιού ακατέργαστου πίτυρο σιταριού

½ φλιτζάνι ζυμαρικά ολικής αλέσεως